Overgangsklachten op een rijtje

Klachten op een rijtje

In dit hoofdstuk behandel ik alle veel voorkomende klachten en wat je kunt doen om ze te verminderen. De uitleg hoe je de kruiden, tincturen en aroma’s moet gebruiken, vind je terug in het hoofdstuk: “natuurlijke oplossing”.

Menstruatieverandering

Vaak zien we dat vrouwen een andere menstruatie krijgen.  Minder, sneller op elkaar volgend, een tijdje wegblijvend, heftiger of juist pijnlijker. Dit komt door de verhouding van de LH/ FSH spiegel in het bloed. De meeste vrouwen zullen jaren achter elkaar heel onregelmatig menstrueren, dat is normaal. Deze onregelmatige menstruatie komt doordat er minder eisprongen zijn en door de hormonen die erg aan het veranderen zijn.

Veel vrouwen slikken de Pil en weten niet dat ze in de overgang zijn want hun (kunstmatige) menstruatie gaat gewoon door. De bloedingen die dan ontstaan noem je onttrekkingbloedingen. Je kunt bij de huisarts een FSH- bloedonderzoek laten doen. FSH staat voor Follikel Stimulerend Hormoon. De dokter kan met deze test, waarbij bloed (en soms urine) wordt gebruikt, meten hoeveel FSH in het bloed aanwezig is. Het hormoon wordt aangemaakt in de hersenen en wel in de hypofyse. Wanneer er een afwijkende hoeveelheid in het bloed zichtbaar is, weet de arts of je in de overgang of menopauze zit.

Wanneer je in de menopauze zit, moet je echt stoppen met de Pil want het brengt echt risico’s met zich mee als je die blijft gebruiken. Zo is er verhoogde kans op trombose en kanker.

Wanneer je veel bloed verliest, kan dat te maken hebben met fibromen of goedaardige bindweefselgezwellen in de baarmoeder. Dit zijn geen echte overgangssymptomen. Rond de overgangsleeftijd komen ze vaker voor en kun je er veel last van hebben. De hormonen die deze problemen kunnen veroorzaken, worden na de menopauze niet meer geproduceerd. Dan zien we dat de heftige bloedingen ook stoppen. Meestal leveren deze gezwelletjes geen problemen meer op na de menopauze.  Toch is het vaak beter om ze te laten verwijderen als de bloedingen echt abnormaal zijn.

Stolsels: Bloedstolsels tijdens je menstruatie kunnen in de overgang vaker voorkomen dan voor de overgang. Ze kunnen behoorlijk veel klachten geven. Voor de overgang maakt het lichaam een soort anti-stollingsstof aan die ervoor zorgt dat het bloed en de slijmvliezen gemakkelijk naar buiten kunnen stromen. Tijdens de overgang verandert de hormoonhuishouding en daardoor wordt er meestal ook minder gemenstrueerd. De slijmvliezen worden dikker waardoor de menstruatie heftiger wordt of er flinke bloedstolsels meekomen.

Overmatige menstruatie: je kunt ook meer menstrueren dan je gewend bent. Je verliest veel bloed maar ook dat is normaal. Dit kan meerdere oorzaken hebben, dus enige oplettendheid is wel belangrijk. Ga bij twijfel wel even langs de arts als je de hieronder genoemde problemen denkt te hebben.

Heftige bloedingen kunnen ook wijzen op:

• Dit zijn goedaardige gezwellen die met een steeltje vanuit het baarmoederslijmvlies groeien. Ze kunnen heel klein zijn maar ook behoorlijk groot worden. Na de menopauze komen ze nog maar zelden voor. De menstruatie is heftig en tussen de menstruaties kan er waterig bloed te zien zijn. Ook na het vrijen kun je bloed verliezen, want een poliep bloedt heel snel. De meeste poliepen zijn goedaardig. Een deel kan echter wel kwaadaardig worden.  Wanneer je dus vaak vreemde bloedingen hebt, bespreek dat even met je arts. Poliepen ontstaan vaak door oestrogeendominantie.
• Dit zijn goedaardige spierweefselgezwellen die ontstaan in de spierwand van de baarmoeder. Ze ontstaan vaak al voor de overgang maar groeien en vermeerderen nog wel tijdens de overgang. Ze kunnen erg groot worden. Te denken valt aan de grootte van een meloen. Vleesbomen veroorzaken vaak pijn en bloedingen met stolsels. Alleen met een operatie kun je hier vanaf komen. Wanneer je in de menopauze bent gekomen, zien we vaak dat de vleesbomen vanzelf verdwijnen omdat het oestrogeen daalt. Ze verschrompelen dan. Er zijn verschillende soorten vleesbomen. Je hebt vleesbomen die aan de buitenkant van de baarmoeder groeien. Van deze variant krijg je geen menstruatieklachten maar als ze groot worden, drukken ze tegen andere organen aan. De meest voorkomende vleesbomen groeien in de baarmoeder. Er zijn ook vleesbomen die heel diep in de baarmoeder groeien en deze kunnen pijnlijk zijn (bekkenpijn).
• Endometriose is baarmoederslijmvlies dat buiten de baarmoederholte groeit, bijvoorbeeld in de wand van de baarmoeder, eierstokken of in de buikholte. Deze slijmvliezen reageren op het moment als je ongesteld wordt. Dan ga je naast je baarmoeder ook op andere plekken bloeden. Endometriose kan weer klachten geven als verklevingen, littekenweefsel en pijn (kan ook bij vrijen, plassen en poepen). Zodra je de menopauze achter je hebt, zal ook de endometriose stoppen. Wanneer je hier last van hebt, zul je de Pil slikken. Er zijn echter wel heel goede resultaten te behalen met het Endrometriosedieet, dus google daar maar eens op.
• Adenomyose is baarmoederslijmvlies dat in de baarmoederspier gegroeid is. Ook hierbij is er veel bloedverlies en pijn. Na de menopauze verdwijnen deze klachten doorgaans vanzelf.

Deze klachten hebben meestal met een progesterontekort te maken en/of een oestrogeendominantie. Zorg dat je de oestrogenen omlaag krijgt en eventueel

wilde yamcrème gaat gebruiken

Opvliegers

Het hebben van opvliegers is een typische overgangsklacht. Het zijn warmteopwellingen die plotseling ontstaan en vaak op momenten dat het niet handig is. Soms kun je er hartkloppingen van krijgen. Als je geluk hebt, duurt het maar even. Bij sommige pechvogels kan een opvlieger wel 15 tot 30 minuten duren. Gemiddeld duurt een opvlieger een paar minuten. Opvliegers komen zowel overdag als ‘s nachts voor. Het gaat het maar door, waardoor veel vrouwen slecht slapen en de dekens van zich af gooien. Het zweten kan echt gênant worden; natte plekken op je kleding en een natte plek op de rugleuning van je stoel. Het is een normale reactie van het lichaam op de hormoonverandering. Ongeveer 30 % zal in de overgang geen enkele opvlieger krijgen. Een deel van de vrouwen af en toe eens en ook een flink deel heeft het gewoon zielig zwaar en kan zich na een opvlieger gaan douchen en omkleden.

Men weet niet waar de opvliegers voor dienen. We weten wel dat ze ontstaan doordat de hormoonveranderingen zo sterk zijn, dat de hersenen niet meer weten wat ze hiermee aanmoeten en hier vreemd op reageren. De hypothalamus is de boosdoener. Vrouwen met opvliegers zijn gewoon gevoeliger voor deze

hormoonveranderingen.  Iedere keer als de lichaamstemperatuur iets stijgt, (koffie, inspanning, specerijen) wordt een opvlieger uitgelokt. Eigenlijk trigger je vaak zelf je opvliegers. De grootste boosdoeners zijn toch de hormonen.

Wat doen hormonen

Vooral wanneer het oestrogeengehalte hoog is en het progesteron erg laag, zal de hypothalamus hierop reageren. Het centrum raakt in de war en denkt dat het lichaam het erg warm heeft. Het probeert alle warmte kwijt te raken door de bloedvaten te verwijden, het hart sneller te laten kloppen en de zweetklieren flink te stimuleren. Dan zit jij daar met een rood hoofd en een nat lichaam te puffen. Dan heb je het pas warm, terwijl je niets doet wat het kan veroorzaken. Als je bijvoorbeeld heel hard aan het rennen bent of je licht te bakken in de zon, doet het lichaam dit om je af te koelen. In de overgang is het nergens voor nodig en alleen maar vreselijk lastig.

Klachten die je kunt krijgen:

• Enorme golf van hitte
• Zweten
• Rood hoofd
• Hartkloppingen
• Duizeligheid

Opvliegers zijn behoorlijk lastig en er zijn wel wat punten waaraan je kunt werken om de ellende wat te verzachten. Sommigen krijgen opvliegers na het eten van bepaald voedsel dus denk steeds even terug: koffie, alcohol maar ook citrusvruchten en specerijen kunnen opvliegers verergeren.

Uit onderzoek blijkt dat Japanse vrouwen minder last van opvliegers hebben. Dat heeft meerdere oorzaken. Ze eten veel groenten, fruit, vette vis en gefermenteerde soja. Ook eten ze geen fast-food en ander fabrieksmatig voedsel.

Wat helpt?

Aromatherapie: neem  lavendel, marjolein, basilicum, roos, salie, tijm, citroenmelisse, ylang ylang.

Thee: van meidoorn, salie, valeriaan, rozemarijn, berk of duizendblad.

Tinctuur: valeriaan, borage, engelenwortel.

Progesteroncrème gebruiken (zie hoofdstuk: natuurlijke oplossing)

Voeding- en leeftips

In de nacht voelen we de opvliegers minder aankomen, maar je kunt wel opeens badend in het zweet wakker worden. Dat is een teken dat je een opvlieger hebt gehad. Overbelaste bijnieren kunnen een oorzaak zijn van veel nachtzweten.

Laat altijd je schildklier controleren want een trage schildklier kan ook opvliegers veroorzaken.

Slaapproblemen

Veel vrouwen gaan slechter slapen tijdens en na de overgang. Je wordt al wakker van je nachtelijk zweten en ook nog eens van een onrustig gevoel in je lichaam en/of geest. Ook hartkloppingen kunnen je wakker maken.

Het kan ook zijn dat je suikerspiegel niet stabiel is en dan word je wakker, vaak na 3 uur ‘s nachts. Door gezond te eten en zeker na een ontgiftingskuur, zal dit herstellen. Verder krijgen organen, volgens de Chinese geneeskunst, elke 2 uur een energieboost om te herstellen. Wanneer een orgaan uit balans is, word je hier ‘s nachts wakker van. Zo krijgt de lever tussen 1 en 3 uur  een energieboost, tussen 3 ten 5 uur de longen en tussen 5 en 7uur de dikke darm (dit zijn de wintertijden). We worden ook door andere dingen wakker gehouden, bijvoorbeeld door alcohol, cafeïne in chocolade, zwarte en groene thee, koffie en cola. Ook voor het slapen gaan achter de pc of tablet kruipen houdt wakker. Er zal te weinig Melatonine aangemaakt worden, waardoor je de slaap niet kunt vatten of te licht slaapt. Zorg dat je na19.00 uur niets meer eet en zeker geen koolhydraten. Red je dat niet, neem dan een handje noten. Veel druk op de maag kan wakker houden. Ook teveel stress overdag kan ervoor zorgen dat je moeilijk slaapt door de hoeveelheid cortisol. Wat goed kan helpen, is het nemen van extra Melatonine en magnesium(citraat) 400 milligram, naast de ontgiftingskuur. Slaapstoornissen komen best vaak voor en kunnen ook met hormonen te maken hebben. Ik schreef al eerder dat deze veroorzaakt kunnen worden doordat er te weinig melatonine wordt aangemaakt. Slaapstoornissen kunnen ook ontstaan als je teveel cortisol in je bloed hebt of er teveel adrenaline in het lichaam zit na een drukke dag. Verder kan chronische stress slaapproblemen geven omdat het de glucosestofwisseling beïnvloedt. Als je slaapt, eet je niet maar heeft je lichaam toch glucose nodig. Dus worden de reserves aangesproken. Als deze reserves op zijn, gaat het lichaam vet omzetten in glucose. Als dit systeem niet goed werkt, dan moet  glucose gemaakt worden uit eiwitten. Hierdoor komen stresshormonen je bloed in, waar je wakker van kunt worden, kun je nachtmerries krijgen of slaap je onrustig. Een nachtmerrie kan erop duiden dat er teveel adrenaline in je bloed zit omdat je glucosestofwisseling verstoord is. Eet na het avondeten dus vooral geen koolhydraten meer want het verstoort je nachtelijke glucosepeil.

Verder is het belangrijk om alle elektrische apparaten weg te halen uit je slaapkamer en de WiFi uit te zetten. Deze hebben een zeer negatief effect op het lichaam.

Wat kan helpen?

Aromatherapie: kamille, oranjebloesem, kamfer, lavendel, marjolein, sandelhout.

Tincturen :valeriaan, tryptofaan , Sint-Janskruid, melatonine *. Bij gebruik van antidepressiva aan de apotheker vragen of je deze tincturen met je medicatie mag gebruiken

Kruidenthee; Sint-Janskruid, vrouwenmantel en hondsroos (of kamille), of

driekleurig viooltje met engelwortel en eik.

Voeding- en leeftips

Moe

Rondom de overgang kun je erg moe zijn. Vermoeidheid is een klacht die heel veel voorkomt. Van nagenoeg alle aandoeningen is vermoeidheid een bijklacht. Zoek het maar eens op! Als de vermoeidheid echt opeens tijdens de overgang ontstaat, dan is dat wel opmerkelijk te noemen. Natuurlijk is het mogelijk dat je slecht slaapt, je lichaam veel stress ervaart maar ook een tekort aan ijzer of vitamine-B12 kan een oorzaak zijn. Als je moe bent, kun je je neerslachtig en depressief voelen (zie tips verderop). Let ook op je eetgedrag. Het is goed mogelijk dat je zoete dingen snaait of juist veel cafeïne neemt in koffie, zwarte en groene thee of chocolade. Laat dat ook staan. Ga echt de ontgiftingskuur doen om de suikerspiegel te herstellen, je zuurbalans weer goed te krijgen en tekorten aan te vullen. Neem tijdelijk eens een flinke multivitamine-boost. Wanneer er na de ontgifting en na zo’n potje multi geen verbetering is opgetreden, ga dan echt naar  huisarts want het kan een onderliggend probleem zijn en dat moet onderzocht worden.  Komt daar niets uit (bloedarmoede, of heftigere aandoeningen) dan zie ik je graag in mijn praktijk want ook een voedselallergie kan een reden van vermoeidheid zijn. Verder is het goed mogelijk dat je last heb van emotionele disbalansen.

Middelen die je kunt proberen om te ontdekken of je er meer energie van krijgt, zijn multivitamine, spirulina, ginseng of rhodiola. Uiteindelijk moet wel de hoofdoorzaak boven tafel komen.

Hoofdpijn

Sommige vrouwen hebben hun hele leven al last van migraine bij

hormoonveranderingen. In de overgang zal er nog niet veel wijzigen maar na de menopauze kun je van hormoongerelateerde migraine afkomen. Er zijn ook vrouwen die weinig last hebben gehad, maar nu in de overgang toch regelmatig hoofdpijn of een zwaar hoofd hebben. Bij opvliegers kan dit een symptoom zijn. Ook kunnen stress, suikerspiegelschommelingen of voedselovergevoeligheden hoofdpijn opwekken. Maak niet de fout om dagelijks pijnstillers te nemen want op een gegeven moment krijg je hoofdpijn als ontwenningsverschijnsel. Velen weten niet dat pijnstillers dit doen en blijven ze nemen, wat het lichaam enorm belast.

Er zijn ook verschillende voedingsmiddelen en E-stoffen die hoofdpijn kunnen opwekken.

E-nummers zijn additieven en zitten voornamelijk in producten die uit de fabriek komen. Dit zijn de warme kant- en- klaar producten. Je hoeft er eigenlijk zelf niets meer mee te doen behalve op te warmen. In deze producten zijn allerlei E-nummers verwerkt om ze langer houdbaar te maken, er mooier te laten uitzien of de smaak te verbeteren. Veel van deze E-nummers zijn synthetisch en kunnen allerlei klachten veroorzaken en zo ook een trigger zijn voor hoofdpijn. Eet dus geen kant-en-klaar producten maar bereid je voedsel zelf van verse, biologische producten.

E-nummers die hoofdpijn kunnen veroorzaken:

• Glutamaten (E620 t/m E625), let op: deze zijn verwerkt in ontzettend veel producten dus lees de ingrediëntenlijst voor je het product eet of koopt.
• Nitraten (E249-252)
• Sulfieten (E220-228)
• Benzoëzuur en benzoaten (E210-211)
• Azo-kleurstoffen

Daarnaast is er nog een lijst met voedingsmiddelen die bekend staan als triggers voor hoofdpijn en migraine. Probeer er achter te komen of er producten zijn die bij jou een aanval uitlokken.

Wat kan helpen?

Kruidenthee van: duizendblad  of herderstasje met lievevrouwebedstro en marjolein, ijzerkruid, Sint-Janskruis, rozemarijnthee

Kruiden of tinctuur: valeriaan en passiebloem, vrouwenmantel,

Aromatherapie: basilicum, kamille, eucalyptus, jasmijn, lavendel, melisse, pepermunt, rozemarijn.

Oestrogeen verminderen en eventueel progesteroncrème van wilde yam gebruiken

Voeding- en leeftips:

Botontkalking

Botontkalking komt best vaak voor en zeker na de menopauze. Een andere benaming voor botontkalking is osteoporose. Os= bot en Porose= poreus. Het gaat niet om minder bot, het gaat erom dat het bot poreuzer wordt door afname van de botdichtheid. Een tekort aan oestrogeen is de grootste oorzaak van botontkalking. Uiteraard weegt ook mee hoe je gegeten, bewogen en geleefd hebt.

Vaak wordt niet stilgestaan bij de gevolgen van botontkalking. “Ach”, denken velen, “dan breek je een keer een pols, heup of been. Vervelend maar het hoort bij het ouder worden”. Toch gaan er meer vrouwen dood aan de gevolgen van botontkalking dan aan borstkanker. Moet je je eens voorstellen wat een impact botontkalking kan hebben.

Botten leven en in de kindertijd maakt je lichaam veel botmassa aan. Gezonde voeding en veel bewegen zijn van essentieel belang om in deze periode sterke en gezonde botten te ontwikkelen. Zodra je volwassen bent, is de aanmaak en afbraak van bot bij gezonde voeding en beweging in balans. Oestrogeen gaat botverlies tegen en progesteron zorgt voor de aanmaak. Vooral in het laatste gedeelte van de overgang, als de oestrogenen afnemen, is de botafbraak sterker dan de botaanmaak en langzaam maar zeker worden botten zwakker. Dat is een normaal proces. Maar wat als je al met niet al te sterke botten de overgang ingaat omdat je een zoetekauw was of veel cola dronk? Je lichaam is al flink verzuurd geraakt (en dat kan ook door koffie, roken en verkeerde voeding). Het lichaam staat al jaren onder druk en de verzuring kost het lichaam veel basische mineralen zoals calcium, magnesium en zink.  Ik kan je vertellen dat bijna iedereen tegenwoordig verzuurd is door onze westerse voeding. Geen goed nieuws dus voor onze botten. (zie hoofdstuk: zuren en basen).  Dat is ook de reden waarom botontkalking hier heel veel voorkomt. Ook zijn er bepaalde medicijnen die botten kunnen verzwakken. Bijvoorbeeld medicijnen bij reuma, leveraandoeningen, overmatige schildklierfunctie of darmziektes. Ook medicijnen tegen brandend maagzuur en reflux kunnen de botten verzwakken. Dit zijn middelen die heel veel mensen gebruiken. Maagzuur zorgt voor calcium en vitamine-B12 opname, maar ook GLA, een belangrijk essentieel vetzuur, is afhankelijk van goed maagzuur. Zeker in de overgang kun je beter je voeding goed bekijken. Brandend maagzuur betekent bijna altijd een tekort aan maagzuur.  Maagzuurmedicijnen maken het erger.

Pas je de voeding aan zoals ik in dit boek adviseer, dan zal het maagzuur zich stabiliseren. (zie hoofdstuk: maagzuur en darmklachten). Ook de Pil heeft geen positief effect op de botten.

Bewegen is erg belangrijk. Vooral wandelen en bewegingen waarbij het bot belast wordt, zijn goed om de botmassa te stimuleren. Zwemmen is voor de botten een minder goede sport omdat je lichter wordt in water en juist de belasting is goed. Heb je veel overgewicht, dan is zwemmen natuurlijk wel een goede oplossing. Ook fietsen doet minder met de botten dan flink wandelen. Zorg ervoor dat je elke dag 1 uur flink beweegt. Naast wandelen zijn joggen, dansen, tennissen, skaten en touwtje springen erg goed.

De kans op botontkalking is groter bij vrouwen die veel hebben gelijnd, bij anorexia, roken, alcoholgebruik, te weinig beweging hebben gehad, slecht hebben gegeten, veel verzurend voedsel hebben gegeten zoals suiker, witte bloem en koffie, weinig buiten hebben bewogen of lang corticosteroïden hebben genomen. Ook erfelijkheid is een belangrijk punt. Laat je botdichtheid eens meten. Dat doet een radioloog. Meestal bij bovenbeen, heup en onderrug want daar slijten de botten het snelst. Daarom breken ouderen ook zo snel een heup. Het is echt belangrijk om dit te doen zodat je weet hoe het ervoor staat. Zeker als er een wat groter risico is door erfelijkheid, je erg mager bent maar ook als je ongezond eet en rookt. Bij een lichaam dat flink verzuurd is geraakt door teveel suiker, koffie, alcohol en dergelijke, zal de kans op botontkalking veel groter zijn. Verder zijn er nog wat opmerkelijke klachten zoals vroeg in de overgang komen of vroeg grijs worden (voor je 40^e )

Ik vind een meting raadzaam want als je weet dat je botten zwak zijn, zul je veel gemotiveerder zijn om kritisch naar je voeding en levensstijl te kijken. Natuurlijk moet je dat altijd doen, maar zo werkt dat nou eenmaal. Botten zijn voornamelijk opgebouwd uit calcium, magnesium en fosfor. Tot je 40^e  is er voornamelijk opbouw en na je 40^e neemt de botopbouw af. Na je menopauze, als het oestrogeen enorm vermindert, wordt de afbraak nog sterker. Hoe sterker je botten in je kindertijd waren, hoe langer je erop kunt teren. Vertel dat aan je dochter en laat haar flink bewegen, genoeg vitamine D nemen, basische voeding eten en genoeg slapen. Erg moeilijk allemaal voor kinderen in de puberteit!

Botontkalking:  drink veel melk!  NEE STOP! niet doen!

Nog steeds horen we dit fabeltje. Het Voedingscentrum, diëtisten en artsen stoppen ons vol met melk- en calciumproducten. Het heeft geen zin! Sterker nog, het kan juist ten koste gaan van je botmassa. Calcium uit melkproducten wordt  moeilijk opgenomen en zo ook uit veel supplementen.

Bovendien komt botontkalking niet doordat je een tekort hebt aan calcium. Natuurlijk speelt calcium wel mee en moet je gezond eten, maar flink melk drinken heeft geen zin.  Melkproducten zijn sterk verzurend. Om verzuring tegen te gaan, heeft het lichaam basische mineralen nodig zoals calcium, magnesium en zink. Dus je verliest eerder calcium. Ook is het zo dat de calcium uit melkproducten sneller wordt uitgescheiden via de nieren. Hormoonveranderingen veroorzaken de botontkalking en ook een  calciumgebrek in het bloed kan meespelen. Door de daling van oestrogeen kunnen de botten moeilijk calcium opnemen. Ook remt oestrogeen het hormoon PTH (parathyreoïdhormoon). PTH is een hormoon dat wordt geproduceerd door de bijschildklieren. Samen met vitamine-D en nog andere hormonen, reguleert PTH de concentratie van het calcium in het bloed en wanneer dit hormoon niet meer geremd wordt door het oestrogeen, zien we dat het hormoon teveel calcium aan de botten kan onttrekken. Door een direct effect op de botten en nieren en een indirect effect (via vitamine-D) op de darm, zorgt PTH voor een verhoging van de calciumspiegel in het bloed en die calcium komt van de botten vandaan.

Extra  calciumrijk voedsel is wel belangrijk om ervoor te zorgen dat verzuring opgevangen kan worden en  een bepaald calciumgehalte in het bloed moet gehandhaafd blijven. Eet dus echt beter en oplettender. Denk niet “ach, komt wel goed”. Verdiep je goed in het basische voedsel want dat is het geheim van sterke botten (zie: zuren- basen hoofdstuk). Calcium zit heel veel in sesamzaad, tahin, vijgen, gefermenteerde soja en groene bladgroenten en als je toch zorgen maakt, kun je 2 of 3 keer per week een zakje nemen: Caldyn van Metagenics. Hierin zitten ook andere zeer belangrijke stoffen zoals vitamine- D, magnesium (citraat)en vitamine- K (om de calcium daadwerkelijk naar de botten te brengen). Bovendien is het een calciumcitraat en de opname is veel beter dan de opname van een calciumoxide, wat meestal gegeven wordt.  Voor sterke botten is nog meer belangrijk, namelijk vitamine-C en A, foliumzuur, zink en mangaan. Maar vooral vitamine-D is enorm belangrijk. Met andere woorden: je moet gewoon gezond en uitgebalanceerd eten en dat blijf ik het hele boek herhalen. In de zomer, als je veel buitenkomt, krijg je vaak genoeg vitamine-D binnen maar in de maanden met de “R” erin, is dat een probleem.  De zon staat dan niet meer in de juiste stand en hierdoor maken we onvoldoende vitamine-D via onze huid aan. Vitamine-D is namelijk nodig voor de opname van calcium. Vitamine-D zit ook in levertraan, vette vis, ei en halvarine en margarine (de laatste twee zijn zeer af te raden, tenzij biologisch). Je moet minimaal 1000 IU aan vitamine-D binnenkrijgen per dag. Vandaar dat je dit dagelijks moet bijnemen. Je hoeft absoluut niet bang te zijn dat je een overdosis binnenkrijgt. Dat is ook tot op zekere hoogte een fabeltje.  Het is natuurlijk mogelijk maar dan moet je maanden absurd hoge doses nemen en dat gebeurt absoluut niet met de adviezen die ik geef.  Daarnaast hebben we ook redelijk veel magnesium nodig. We verliezen heel veel magnesium door stress en verzuring. Neem extra magnesium als je gestrest bent. Dat is geen overbodige luxe. Let op dat je ook hier weer nooit een oxidevorm neemt maar bijvoorbeeld een magnesiumcitraat.

Voeding en leeftips

Vergeetachtigheid

Vergeetachtigheid of een soort wolk in je hoofd voelen, kan ook door de overgang ontstaan. De hersenen zijn ook gevoelig voor oestrogeen. Het geheugen zit in het gedeelte van het limbisch systeem. Het limbisch systeem is het gedeelte van de hersenen dat betrokken is bij emoties, geheugen, leren, motivatie, herinneringen en seksueel gedrag. Deze aspecten kunnen alle door de overgang een verandering ondergaan. Tekorten aan bepaalde vitamines en mineralen, slecht slapen, een druk leven en teveel stress kunnen je ook vergeetachtig maken.

 Voeding en leeftips

Neerslachtig of depressief

De hormoonwisselingen die een vrouw meemaakt in haar leven, zijn enorm. Geen wonder dat we daar niet altijd vrolijk van worden. De overgang is bekend door prikkelbaarheid, huilerig zijn en chagrijnigheid. Dat hoeft allemaal niet. Het merendeel van de vrouwen heeft hier weinig last van.  Er zijn zeker pechvogels die deze klachten wel hebben en die zelfs zwaar depressief kunnen worden. Vaak is hier sprake van een onderliggend probleem. Depressies kunnen ontstaan door te grote hormoonveranderingen. Vaak  is de oorzaak een emotioneel probleem waaraan niet-verwerkte blokkades ten grondslag liggen. Erge dingen die je hebt meegemaakt en niet verwerkt maar wel hebt weggestopt. Tijdens de overgang kunnen  deze de kop opsteken en zich laten zien. Dit kan gepaard gaan met een karakterverandering. Veel vrouwen  krijgen antidepressiva. Wanneer de depressie door de overgang is veroorzaakt, heeft dit geen zin en zal de medicatie niet of nauwelijks werken. Antidepressiva zijn sowieso niet de oplossing. Je drukt iets weg in plaats van te onderzoeken waar het vandaan komt. Meestal gaan mensen naar een psycholoog. Ik raad je aan om ook de natuurgeneeskundige kant eens te onderzoeken zoals bioresonantie EFT,  The emotion code of  NEI therapie. Dit zijn allemaal methodes waar je veel profijt van kunt hebben, puur omdat je dan blokkades echt uit je systeem haalt. Bij zware depressies kun je eventueel gebruik maken van bio-identieke hormonen, zeker als je echt niet achter de oorzaak kunt komen of deze puur hormonaal is. Dan is lijden niet nodig.

Dat je je neerslachtig kunt voelen of stemmingswisselingen hebt, komt dus vaak door hormoonschommelingen. Kijk maar eens hoe je je voor de menstruatie al kunt voelen. Tijdens de overgang hebben de hersenen moeite met overbrengen van informatie en bovendien kan het probleem verergeren door het wegvallen van oestrogeen, dat normaal gesproken het gelukzaligheidhormonen stimuleert. Er zijn een paar klachten waaraan je kunt herkennen of je last van depressieve gevoelens hebt, namelijk:

• Vaak depressief voelen door de dag heen
• Minder interesse en plezier ervaren
• Moe en lusteloos zijn
• Verminderde concentratie
• Vaak schuldig voelen en ondergewaardeerd
• Slaapproblemen: te veel of te weinig slapen
• Karakterverandering, je heel gehaast voelen of juist suf en niets durven of willen
• Magerder worden of juist dikker
• Vaak denken ”als ik dood zou zijn, dan….”
• Vaak angstig of gespannen zijn
• Veel piekeren en weinig rust in je hoofd
• Constant het gevoel hebben niet goed zijn in de dingen die je moet doen
• Veel zweten

Je kunt naar  je huisarts gaan met de vraag of ze je bloed willen prikken om de hormoonbalans te controleren. De progesteronspiegel schommelt wel veel, dus 1 meting zal vaak niet veel zeggen. Zelf kun je ook veel doen aan je negatieve gevoelens. 

Kruiden: Sint-Janskruid, rhodiola (let op bij gebruik van antidepressiva)

Aromatherapie en kruiden: lavendel, ijzerhard, oranjebloesem, bergamot, kamille, tijm, citroenmelisse, kaneel, kamille.

Natuurlijke progesteron =crème van wilde yam  of oestrogeensupplementen.

Voeding en leeftips

Blaasontstekingen en urinewegproblemen

De blaas en urinewegen worden beschermd door het vrouwelijke hormoon oestrogeen. Tijdens de overgang  krijgen vrouwen sneller blaasontstekingen  door de hormoonveranderingen. Normaal gesproken zorgt oestrogeen ervoor dat de blaaswand en de plasbuis stevig blijven. Omdat dit hormoon  afneemt, neemt de kracht van dit slijmvlies ook af en de kans op infecties vergroot daardoor. Rond deze organen zitten namelijk heel veel oestrogeenreceptoren (een receptor is een soort sleutelgat waar alleen oestrogeen in past.) Vooral na de menopauze, als het oestrogeen enorm laag is, zie je vaak dat vrouwen veel last krijgen van hun blaas. Dat zijn symptomen die puur te wijten zijn aan het slinken van de slijmvliezen en het meer basisch worden van de zuurgraad in de vagina. Normaal, zeker voor de overgang, is een vagina “zuur”. Dat zorgt ervoor dat bacteriën daar in de buurt gedood worden. De vagina, anus en plasbuis liggen heel dicht bij elkaar. Daarom is de kans bij vrouwen in het algemeen veel groter om een blaasontsteking te krijgen dan bij mannen. Goed je billen afvegen, van voor naar achteren, is erg belangrijk. Ook moet je ervoor zorgen dat er nooit ontlasting achterblijft op je anus, want die kan door een verschuivende slip verspreid worden. Na het vrijen meteen wassen is belangrijk. Nadeel is dat, als je eenmaal een blaasontsteking hebt gehad, er littekens zijn achtergebleven. Daar kunnen bacteriën gemakkelijk op gaan zitten. Wat we ook vaak zien is dat wanneer vrouwen toch een antibioticakuur hebben gehad, hun darm- en vaginale flora zo hebben geleden dat ze hierdoor schimmels krijgen. Deze kunnen vaginaal zijn maar candida (zie: candida)  kan ook in de darmen voorkomen.

Wat is urine?

Urine bestaat voor 95% uit water dat vol zit met afvalstoffen die de nieren uit het bloed hebben gefilterd. Als je vaak moet plassen, kan dit, naast teveel water drinken of een zwakke blaas hebben, ook veroorzaakt worden door teveel alcohol of cafeïnerijke producten. Minder onschuldige aandoeningen als je vaak moet plassen, zijn diabetes (zie hoofdstuk), nieraandoeningen of de afwezigheid van het hormoon ADH, waardoor je nieren het water niet kunnen vasthouden (dit zie je ook vaak bij teveel alcoholgebruik en gaat ook vaak samen met diabetes). Te weinig plassen is meestal een teken van te weinig drinken. Natuurlijk kunnen diaree, overgeven, hart- en nierproblemen ook een oorzaak zijn van te weinig urineren.

Hoeveel moet je drinken?

Er wordt altijd verteld dat je 2 liter water nodig hebt per dag, meer drinken is ongezond en belast de nieren onnodig en je spoelt veel mineralen weg. (tenzij je heel hard werkt, veel sport en dus veel zweet). Als je fruit en groenten eet, krijg je heel wat water binnen, want deze bestaan voor meer dan 70% uit water. Je hebt een halve kilo groenten en fruit nodig op een dag, dus dan heb je al heel wat vocht binnen. Het is echt heel belangrijk dat je de hele dag water drinkt om je lichaam te voeden en 1,5 liter is dan voldoende (tenzij je veel zweet, dan meer). Je urine is een mooie graadmeter om te zien of je voldoende drinkt.

1)               Lichte, zeer doorschijnende plas = teveel gedronken. Dit kan negatief voor de nieren zijn als je dit te lang achter elkaar doet. Bovendien spoel je veel mineralen weg.

2)               Een donkere plas = te weinig gedronken. Ook dit is erg slecht voor je hele lichaam maar vooral voor de lever, want dit betekent dat er teveel afvalstoffen in het lichaam verblijven.

3)               Lichtgele plas = prima. Als elke plas deze kleur heeft, (ochtendurine is altijd donkerder, dat is normaal), weet je dat je voldoende hebt gedronken. Dat is bij iedereen anders. Sommige mensen hebben echt minder water nodig dan anderen.

Ook de geur van urine verklapt veel. Sterke, vies ruikende plas is een teken van teveel afvalstoffen in het lichaam. In de ochtend is de plas altijd donkerder dat is normaal. Heb je medicijnen of supplementen genomen en zeker B-vitamines, dan kan je plas er knalgeel uitzien. Het overschot aan B-vitamines plas je gewoon uit. Dat noem ik nog eens een duur plasje. Wanneer je gezond eet, hoef je maar een lichte B-vitamine te nemen (max. 100% ADH) Tegenwoordig worden belachelijk hoog gedoseerde B-vitamines geadviseerd, waarvan je het teveel gewoon uitplast.

Vreemd uitziende plas.

Verder kan je plas ook vaak verschillend van substantie zijn. Zo kan de urine heel troebel of schuimend zijn. Op zich hoeft dit geen probleem te zijn, als het af en toe eens voorkomt. Krijg je er ook klachten bij, dan kan het duiden op teveel witte bloedcellen en pus in je plas. Vaak heb je dan ook buikpijn en een  branderig gevoel bij het plassen. Dan zou ik zeker even je plasje wegbrengen naar een huisarts. Dit kan duiden op een ontsteking in de blaas of de filters van de nieren.

Soms zie je aan het eind van je plas dat je plas wittig wordt. Dat kan een teken zijn van een hoog gehalte aan fosfaatzouten. Als dat af en toe eens voorkomt, is het geen probleem. Zie je het opvallend vaak, dan zou ik ook hiermee even naar de dokter gaan. De fosfaatzouten kunnen nierstenen veroorzaken maar de wittige plas kan ook duiden op een lekkage van het lymfesysteem.

Sommige mensen plassen bruinig en soms ook nog met schuim erbij, net een biertje. Dat is wel iets om in de gaten te houden. Sporadisch is het geen probleem maar zie je dit vaak, ook dan weer naar de arts. Dit kan met behoorlijk wat aandoeningen te maken hebben zoals: problemen met rode bloedcellen, een leveraandoening, geblokkeerde galwegen, hepatitis.

Rode plas kan ontstaan door voedsel wat je hebt gegeten en als het een keertje voorkomt, geen probleem. Blijft de urine lang rood, dan is het een teken dat je bloed plast. Ook dit kan eens een keer gebeuren en geen paniek maar toch even naar de dokter. Dit kan te maken hebben met ontstekingen in de blaas of nieren.

Symptomen bij een blaasontsteking

• Pijn bij het plassen
• Vaak plassen
• Vermoeidheid
• Urine kan veranderd zijn, zoals troebel, melkachtig, rood
• Pijn in je buik of rug

Tot op zekere hoogte kun je zelf je blaasontsteking behandelen. Is de situatie na een paar dagen niet verbeterd of zelfs verslechterd, dan moet je echt een kuur hebben.

• Neem altijd een probioticakuur
• Elke dag 2 glazen cranberrysap
• Elke dag 1,5 tot 2 liter water
• 2x daags vitamine-C 500 miligram (niet gebufferd)
• D-mannose, 2 keer per dag (of zie verpakking)
• Eet gezond, dus veel groenten, fruit en volkoren producten.
• Laat koffie, melkproducten, zwarte thee, alcohol en alles waar suiker en witte bloem in zit, achterwege
• Ga niet ontgiften, maar eet gewoon gezond en slaap veel.

Incontinentie

Tamelijk veel vrouwen boven de 40 jaar verliezen af en toe wat urine. Erg sneu en er rust een flink taboe op. Wist je dat 1 op de 4 vrouwen hiervan last heeft?  Moet je je voorstellen hoeveel dat er eigenlijk zijn en we weten het niet van elkaar. Vaak is het urineverlies  klein, door hoesten, niezen of hard lachen. Het kan ook een echt probleem worden, waarbij je de hele dag druppelsgewijs urine verliest. Vooral bij tillen, sporten, enzovoorts. Gelukkig zijn er tegenwoordig veel incontinentiematerialen te koop en ze zijn vaak net zo klein als een maandverbandje. Het blijft echter ontzettend vervelend. Normaal gesproken zorgen de bekkenbodemspieren en de sluitspieren ervoor dat je niets verliest. Door  bevallingen en dus ook door de overgang, vooral na de menopauze, verslappen de bekkenbodemspieren en het steunweefsel. Wat minder vaak voorkomt is aandrangincontinentie. Je moet vaak plassen en je kan het dan niet of moeilijk onderdrukken  en je plast meteen, soms een gedeelte maar vaak ook een hele plas.

Bekkenbodem, wat is dat nou precies?

In het bekken van een vrouw liggen de blaas, plasbuis, baarmoeder, vagina en darmen. Deze steunen allemaal gedeeltelijk op de bekkenbodem . Vrouwen kunnen veel spanning opslaan in hun bekken, wat klachten kan geven. Door bevallingen of veroudering kan de bekkenbodem flink verslappen. Dan zie je dat vrouwen last krijgen van urineverlies, moeilijk uitplassen, pijn bij het vrijen en een moeilijke stoelgang. Oestrogeen is enorm belangrijk voor het soepel en sterk houden van het steunweefsel van de bekkenbodem. Na de overgang zien we dan ook dat er problemen gaan ontstaan door een oestrogeentekort. Naast urineverlies kun je ook ontlastingproblemen en zelfs ontlastingverlies krijgen.

Ga met je klachten naar een bekkenbodemspecialist die je oefeningen leert voor het trainen van je bekkenbodem. Dat kan een enorme verbetering opleveren.

Verzakkingen

Ook verzakkingen komen redelijk vaak voor na de overgang. Dat komt doordat het oestrogeen afneemt. Juist dit hormoon heeft een versterkend effect op de bekkenbodem. Bij een verzakking kunnen de baarmoeder, blaas of darmen in je vagina zakken en het kan zelfs zo erg zijn dat ze naar buiten zakken. De overgang is hier niet alleen schuldig aan.  Verzakkingen kunnen ook  ontstaan ook door zwaar werk, zwangerschappen, veel hoesten, enorm overgewicht, verkeerd plassen of poepen.

Het is belangrijk om na een medisch onderzoek naar een bekkenbodemtherapeut te gaan. Deze leert je oefeningen maar kan je ook vertellen hoe je het beste kunt tillen, plassen en dergelijke. Geregeld zien we ook dat vrouwen door een blaasverzakking vaak blaasontsteking krijgen. Dat komt doordat door de verzakking een soort knik is ontstaan, waardoor je niet goed kunt uitplassen. Ook ongewild urineverlies kan hierdoor ontstaan. De bekkenbodemtherapeut leert je oefeningen waaroor je weer meer controle over je blaas krijgt. Er zijn ook ringen die geplaatst kunnen worden en versteviging geven. Bij grote verzakkingen is wel een operatie nodig.

Lees meer over de overgang op mijn blog OVERGANG.

heb je veel last dan kan ik via een voedingstest of via the Body code (weghalen van emotionele blokkades en trauma’s) aan je werken

www.persoonlijke-voeding.nl (of mail me dan stuur ik mijn boek Wegwijs in de overgang naar je op)