Vanaf de puberteit worden we ongesteld, een moment van vrouw worden. Er verandert veel in het lichaam van een jong meisje en ik zal even uitleggen wat er precies gebeurt. Een menstruatiecyclus duurt gemiddeld 25 tot 35 dagen. Er zijn ook vrouwen waarbij die cyclus langer of korter is. De eerste dag van de cyclus is de eerste dag dat je ongesteld wordt. Dan kun je de cyclus verdelen in twee fases.

De eerste fase heet: folliculaire fase en

de tweede fase heet: luteale fase. Dit is de fase na de eisprong.

 

Eerste fase, de folliculaire fase

Het is een bijzonder en behoorlijk complex gebeuren maar ik probeer het met gemakkelijke woorden goed uit te leggen. De hypofyse, die in de hersenen zit, geeft in de eerste fase een hormoon af, dat het eiblaasje, ook wel “follikel” wordt genoemd. Afgekort heet dat hormoon FSH (Follikel Stimulerend Hormoon). Het FSH zorgt ervoor dat de cellen van de eiblaasjeswand, ook wel granulosacellen genoemd, gestimuleerd worden om te groeien. Dan worden deze aangezet tot productie van oestradiol (dit hoort bij de oestrogeenachtige hormonen). Zodra het oestradiol boven een bepaalde waarde komt, gaat de hypofyse een nieuw hormoon afgeven. Dit is het luteïniserend hormoon, afgekort LH.  In de eierstok, ook wel ovarium genoemd, zitten meerdere eiblaasjes  die allemaal een eigen eicel bevatten en de grootste gaat dan ovuleren. Dat betekent dat er een eisprong plaatsvindt. Een eisprong houdt in dat de follikel (het eiblaasje) openbarst en de eicel de eileider in schiet.  Ondertussen produceren alle follikels samen een nieuw hormoon, namelijk oestrogeen dat er weer voor zorgt dat de baarmoederwand wordt  bekleed met een slijmlaag (een andere naam hiervoor is endometrium). Door dit proces kan de eventuele bevruchte eicel zich gaan nestelen.

 

Tweede fase, de luteale fase

Dan is de tweede fase aangebroken. De eiblaasjewand (granulosacellen)van de eiblaasjes (follikels) veranderen in andere cellen, namelijk de granulosaluteïnecellen en dit eiblaasje heet nu een geel lichaam, ook wel “corpus luteum” genoemd. Het Luteïniserend Hormoon, ook wel LH genoemd, stimuleert nu de productie van het progesteron via het geel lichaam (corpus luteum). Dit is nodig opdat er genoeg voedingsstoffen naar het eitje kunnen gaan voor het geval een bevruchting gaat plaatsvinden. Ook zal het baarmoederslijmvlies steeds sterker en dikker worden.

Wanneer de bevruchting plaatstvindt, worden er extra zwangerschapshormonen afgescheiden, HCG (Humaan Chorion Gonadotrofine)  genaamd, en het progesteronniveau blijft hoog.

Als er geen bevruchting plaatsvindt, verschrompelt het gele lichaam, waardoor er ook geen progesteron meer gemaakt wordt. Hierdoor wordt het baarmoederslijmvlies meteen afgestoten en krijg je een bloeding. Zodra je in de overgang komt en je dus minder vaak een eisprong hebt (omdat het aantal eicellen al flink is afgenomen), wordt er minder oestrogeen geproduceerd. Verminderde oestrogeenafgifte kan de hypofyse wat ontregelen. De hypofyse staat in contact met het zenuwstelsel en hierdoor kunnen emotionele klachten ontstaan. Progesteron neemt af tijdens de overgang en, in mindere mate, ook het oestrogeen. Na de menopauze neemt het oestrogeengehalte sterk af. Het oestrogeen doet heel veel met het vrouwenlichaam.  Zo houdt het ook de vagina soepel en vochtig, het zorgt voor een goede huidspanning, maakt botten sterker en beschermt tegen welvaartziektes zoals hart- en vaatziekten. Daarnaast stimuleert oestrogeen het hormoon serotonine en dat is een blijmakend hormoon.

 

De geslachtshormonen

 

De vrouw heeft drie geslachtshormonen:

  • Oestrogenen, 3 soorten
  • Progesteron, 1 soort
  • Testosteron, dit is een mannelijk hormoon. Testosteron staat voor kracht en energie en is ook aanwezig in het lichaam van een vrouw maar natuurlijk in veel mindere mate dan bij een man.

1)Oestrogeen heeft een familie van 3 verschillende soorten:

  • 17 Bèta Oestradiol (door de eierstokken geproduceerd)
  • Oestron (door bijnieren, eierstokken en buikvet geproduceerd)
  • Oestriol (door eierstokken en na bevruchting door placenta geproduceerd)

Het 17-B Oestradiol is het belangrijkste van deze drie, hoewel ze alle drie hun eigen functie en betekenis hebben. In dit boek noem ik ze doorgaans oestrogenen en diep ik ze verder niet. Voor de strekking van dit boek is dat niet zo belangrijk. Oestrogeen wordt in de eierstokken aangemaakt, in de bijnieren maar ook door vetmassa. Dus als je te dik bent of teveel buikvet hebt, dat zal oestrogeendominantie snel een oorzaak kunnen worden van veel klachten. Oestrogeen is vooral belangrijk voor de vrouwelijke kenmerken,  belangrijk voor je libido en een soepele vagina. Het helpt ook bij een goede bevruchting omdat het oestrogeen invloed heeft op het slijm van je baarmoeder. Daarnaast zorgt oestrogeen voor sterke botten en een stevige huid.

Bij de overgang spelen vooral oestrogeen en progesteron een belangrijke rol.

Voor de vorming van hormonen is altijd cholesterol nodig.

 

2)Progesteron wordt namelijk uit cholesterol gemaakt door het gele lichaam in de tweede fase, maar ook de bijnieren kunnen  progesteron maken. Progesteron speelt ook een grote rol bij een balans tussen andere hormonen zoals oestrogeen (vrouwelijk hormoon), testosteron (mannelijk hormoon)  en cortisol (stresshormoon). Verder is progesteron belangrijk voor de suikerspiegelbalans en de schildklierfunctie. Het werkt kalmerend en maakt blij. Ook zorgt progesteron ervoor dat je goed slaapt (slecht slapen hoeft hier niet mee te maken te hebben) en voor een goede innesteling van een bevrucht eitje.

 

Een mooie balans tussen oestrogeen en progesteron is erg belangrijk om je fijn te voelen en alle processen  in ons lichaam goed te laten verlopen.

 

3)Testosteron is een mannelijk hormoon en wordt in de bijnieren gemaakt maar ook in de eierstokken. Ook dit hormoon is belangrijk voor een vrouw, maar voor een man is dit veel belangrijker. Vrouwen kunnen een teveel aan testosteron hebben. Dit kan klachten geven als overbeharing en mannelijke verschijnselen. Wanneer testosteron in balans is,  zorgt het voor spiergroei, talgaanmaak en libido.

 

Het spel van hormonen

Wanneer het eitje niet bevrucht wordt, stopt de extra aanmaak van progesteron meteen. Hierdoor moet de baarmoeder weer schoongemaakt worden en dat proces noemen  we de menstruatie. Veel vrouwen hebben een spiraaltje met hormonen zodat ze niet meer menstrueren. In mijn optiek is dat jammer want een menstruatie werkt als een ontgiftingskuur op het lichaam. Bovendien is het spel van hormonen, zeker voor de overgang, erg leuk. Zodra je de Pil slikt of een spiraaltje hebt met hormonen, is er geen eisprong meer. Juist tijdens de eisprong ervaart een vrouw een hoog libido. In die periode heeft een vrouw veel zin in seks en vindt haar partner erg aantrekkelijk. Tenzij ze PMS heeft, dan zal de vrouw het niet voelen. Erg leuk voor mannen ook, want ze worden eens veroverd in plaats van andersom. Als een vrouw geen eisprong heeft of zij hormonen gebruikt, is er meer moeite voor nodig om in de juiste stemming te komen.  Dit kan bijvoorbeeld met een lekkere massage. De Pil en het spiraaltje maken een vrouw vaak erg mat. Niet alleen voor jezelf maar ook voor je partner is het voordeel groter om geen hormonen te nemen. Vaak willen mannen – en ook vrouwen – geen condoom gebruiken. Alleen al vanwege het hierboven beschreven libidoverhaal is het toch de moeite waard. Van de andere kant is het een kwestie van wennen. Spontaan seks hebben terwijl de kinderen thuis zijn, zit er toch niet in. Bij condoomgebruik heeft de vrouw verder geen last van het zaad van de man. Wat pH-waardes betreft, passen mannen en vrouwen niet bij elkaar. Zaad is basisch maar de vagina moet meer zurig blijven. Dat is een bescherming voor de vrouw. Veel vrouwen kunnen dan ook vaginale problemen of schimmels krijgen na het vrijen. Een condoom heeft dus meer voordelen dan alleen bescherming tegen zwangerschap. Heb je een latexallergie, dan kun je latexvrije condooms kopen. Overweeg dus toch nog maar eens om te stoppen met hormonen voor en tijdens de overgang. Een vrouw kan echt seksueel veel meer voelen en van de seks genieten zonder de Pil of het  spiraaltje (uitzonderingen daargelaten uiteraard). Bovendien is de kans om dikker te worden ook groter wanneer je synthetische hormonen binnenkrijgt. (Er bestaan ook koperen spiraaltjes waar geen hormonen inzitten, dit is ook een optie).

 

Lees meer over de overgang op mijn blog OVERGANG.

heb je veel last dan kan ik via een voedingstest of via the Body code (weghalen van emotionele blokkades en trauma’s) aan je werken

www.persoonlijke-voeding.nl (of mail me dan stuur ik mijn boek Wegwijs in de overgang naar je op)